پرورش هوش هیجانی در کودکان

ویدئو بالا بخشی از مینی آموزش رایگان تربیت فرزند و فرزندپروری اصولی است که در آن درباره پرورش هوش هیجانی در کودکان توضیحات کاملی ارائه داده‌ایم.

برای مشاهده کامل این وبینار رایگان، روی دکمه «مشاهده دوره» در کادر زیر کلیک کنید.

مینی آموزش رایگان فرزندپروری اصولی و علمی

آموزش روش‌های افزایش هوش هیجانی در فرزند دختر و پسر

تربیت اصولی، بستر لازم برای رشد مهارت‌های بنیادین و مهمی را فراهم می‌کند که کودک در تمام مراحل زندگی به آن‌ها نیاز خواهد داشت.

یکی از مهم‌ترین این مهارت‌ها، هوش هیجانی است.

اما هوش هیجانی چیست و چرا رشد این مهارت در تربیت کودک مهم است؟

هوش هیجانی یا هوش عاطفی (Emotional Intelligence) به توانایی درک، استفاده و مدیریت احساسات خود و همچنین درک و تأثیرگذاری بر احساسات دیگران گفته می‌شود.

هوش هیجانی کودک

هوش هیجانی در واقع زیربنای اصلی روابط سالم، موفقیت‌های تحصیلی و شغلی و به طور کلی، کیفیت زندگی فرد در آینده را شکل می‌دهد.

برخی از والدین از اهمیت افزایش هوش هیجانی کودک غافل هستند و زمانی متوجه اهمیت این موضوع می‌شوند که فرصت طلایی تربیت و شکل‌گیری شخصیت کودک از دست رفته است.

اما شما که در حال خواندن این متن هستید، والدینی مسئولیت‌پذیر و آگاهید که دغدغه رشد همه جانبه فرزند خود را دارید.

شما به خوبی می‌دانید که پرورش کودک تنها به تغذیه جسمی او محدود نمی‌شود، بلکه پرورش ابعاد عاطفی و اجتماعی او نیز اهمیت ویژه‌ای دارد.

مطمئن باشید که در این مسیر، منابع و ابزارهای گوناگونی در دسترس شماست و تنها نیستید!

با شرکت در آموزش‌های مرتبط با تربیت کودک و افزایش هوش هیجانی، می‌توانید فرزند خود را برای مواجهه با چالش‌های زندگی آماده کنید.

اگر میخواهید در دوره های فرزندپروری شرکت کنید!
نام و شماره تماستان را وارد کنید تا در اسرع وقت با شما تماس بگیریم.

This field is hidden when viewing the form
This field is hidden when viewing the form

ویدئوی آموزشی کوتاهی که در بالا قرار دادیم، دیدگاهی ارزشمند ارائه می‌دهد. اما تنها نقطه شروعی در مسیر مهم یادگیری شماست!

نحوه تعامل و تربیت شما، نه تنها بر شکل‌گیری شخصیت فرزندتان، بلکه به طور مستقیم بر رشد و توسعه هوش هیجانی او تأثیر می‌گذارد.

عملکرد امروز شما سرمایه‌گذاری برای آینده‌ی روشن‌تر فرزندتان خواهد بود.

کودکی که هوش هیجانی بالایی دارد، نه تنها در تحصیل و کار موفق‌تر خواهد بود، بلکه روابط عمیق‌تر و رضایت‌بخش‌تری را تجربه خواهد کرد.

خبر خوب این است که شما در این مسیر سخت و تاثیرگذار، تنها نیستید.

ما دوره‌ جامع و تخصصی شاه کلید پلاس را برای شما آماده کرده‌ایم که به طور ویژه به آموزش چند حیطه مهم تربیتی از جمله پرورش هوش هیجانی کودک تمرکز دارد.

این دوره به شما ابزارها و دانش لازم را می‌دهد تا بتوانید گام به گام، هوش هیجانی فرزند خود را تقویت کنید و او را برای یک زندگی سرشار از موفقیت و حال خوب آماده کنید.

دوره شاهکلید

تربیت اصولی، تضمین‌کننده موفقیت و خوشبختی فرزند شما در تمام مراحل زندگی است!

با تهیه دوره تربیت فرزند «شاه کلید پلاس»، آینده‌ای روشن را برای فرزندتان رقم بزنید.

مهارت‌های هوش هیجانی

5 تا از مهم‌ترین مهارت‌ها در پرورش هوش هیجانی در کودکان عبارتند از:

1- خودآگاهی و عزت نفس

اعتماد به نفس و هوش هیجانی کودکان

قسمتی از خودآگاهی و عزت نفس در فرزندپروری درست و بخشی از آن در برآورده کردن نیاز به دلبستگی کودک اتفاق می‌افتد.

خودآگاهی یعنی اینکه تمام ما انسان‌ها نقاط قوت و نقاط ضعف داریم.

همه ما به عنوان انسان، با چیزهایی که در وجود خود داریم و چیزی که هستیم ارزشمند، کافی و دوست داشتنی هستیم.

خودآگاهی تمام ماجراست و کودکی که خودآگاهی یا عزت نفس کمی دارد، حتی نمی‌تواند برای خود دوست پیدا کند.

در آموزش “افزایش عزت نفس کودکان” به صورت کامل و دقیق راجع به افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس کودکان صحبت کرده‌ایم که مطالعه آن برایتان بسیار مفید خواهد بود.

2- همدلی

همدلی توانایی درک احساسات دیگران و دیدن مسائل از دیدگاه دیگران است.

همدلی یعنی این که چطور می‌توانیم احساسات ناخوشایند را در دیگران کاهش دهیم و احساسات خوشایند بیشتری در آنها ایجاد کنیم.

با آموختن مهارت همدلی یاد می‌گیریم که چطور خودمان را جای افراد دیگر بگذاریم و در احساسات آنها سهیم شویم.

3- مهارت مدیریت احساسات

وقتی همسالان کودک او را در بازی خود راه نمی‌دهند، وقتی اسباب بازی او را از دستش می‌گیرند و کودک در اوج احساس عصبانیت خود است چه اتفاقی می‌افتد؟

در این حالت هیجان به بالاترین حد و منطق به کمترین میزان خود می‌رسد.

بنابراین کودک نمی‌تواند رفتار منطقی از خود نشان دهد. در این حالت کودک چه چیزی را باید یاد بگیرد؟

بله، درست حدس زدید، مهارت مدیریت احساسات!

کودک باید یاد بگیرد که یک جاهایی در مسیر زندگی باید توقف کرد، آرام شد، هیجانات را کاهش داد و سپس به راه ادامه داد.

اگر شما به کودک خود بگویید که “اگه زدنت تو هم بزنشون” در این صورت باید بدانید که مشکلات فراوانی برای کودک شما در زندگی شخصی، شغلی و آینده پیش خواهد آمد. چرا؟

به این دلیل که هوش هیجانی کودک اصلاٌ تقویت نشده و حتی از بین رفته است.

شما با این کار اجاره نداده‌اید که کودکتان سراغ حل مسئله و گفتگو برود. بلکه او را به سمت پرخاشگری هدایت کرده‌اید.

خودتنظیمی زیر مجموعه‌ای از مهارت مدیریت احساسات است که به توانایی مدیریت و کنترل احساسات، افکار و رفتارهای خود، به ویژه در شرایط استرس‌زا یا چالش‌برانگیز، اشاره دارد.

کودکی که مهارت خودتنظیمی بالایی دارد، می‌تواند به جای واکنش نشان دادن ناگهانی و هیجانی، با آرامش و تفکر به موقعیت‌ها پاسخ دهد.

در چنین مواقعی کودک باید خود تنظیمی را یاد بگیرد.

4- مدیریت روابط

پرورش هوش هیجانی در کودکان

مدیریت روابط به توانایی ایجاد و حفظ روابط سالم و مؤثر با دیگران، حل اختلافات و همکاری با دیگران اشاره دارد.

کودکی که مهارت‌های مدیریت روابط بالایی دارد، می‌تواند به خوبی با دیگران ارتباط برقرار کند، در گروه‌ها همکاری کند و اختلافات را به صورت مسالمت‌آمیز حل کند.

این مهارت شامل موارد زیر است:

  • ارتباط مؤثر: توانایی بیان واضح و مؤثر افکار و احساسات خود و گوش دادن فعال به دیگران.
  • حل اختلاف: توانایی حل اختلافات و درگیری‌ها به صورت مسالمت‌آمیز و سازنده.
  • همکاری و کار گروهی: توانایی کار کردن با دیگران به صورت مؤثر و رسیدن به اهداف مشترک.

با آموزش و تقویت این مهارت‌ها در کودکان، می‌توان به طور چشمگیری به افزایش هوش هیجانی آن‌ها کمک کرد و آن‌ها را برای داشتن زندگی موفق‌تر و رضایت‌بخش‌تر آماده کرد.

5- مهارت حل مسئله

زمانی که اتفاق ناخوشایندی رخ می‌دهد و یا با مسئله‌ای رو به رو می‌شویم، طبیعی است که در ابتدا احساس خشم، ناراحتی، ناامیدی و یا غیره داشته باشیم.

اما پس از خود تنظیمی و مدیریت هیجانات ناخوشایند، لازم است بتوانیم برای مشکل پیش آمده راه حل مناسبی پیدا کنیم.

ما با تجربه کردن به بلوغ می‌رسیم و با آزمون و خطا رشد می‌کنیم.

ما به مرور از اشتباهات خود درس می‌گیریم و به کوله‌بار تجربیاتمان می‌افزایم.

در بخش بعدی 5 راهکار عملی برای تقویت هوش هیجانی در کودکان را شرح داده‌ایم که شما را به خواندن و انجام آن‌ها در زندگی روزمره خود دعوت می‌کنیم.

تقویت هوش هیجانی در کودکان با 5 راهکار عملی

رسالت والدین در زندگی فرزندان این است که به او یاد بدهند که کجای مسیر باید سرعت خود را کم کرده و کجای مسیر سرعت خود را افزایش دهد.

شما باید به کودک خود یاد بدهید که هنگام مواجهه با مانع چه کاری باید انجام دهد و تمام این کارها را باید به تنهایی انجام دهد.

کودک باید بداند که به قدری توانمند است که چالش‌ها و سختی‌های مسیر نمی‌تواند او را از میدان به در کند.

در زیر 5 راهکار عملی تقویت هوش هیجانی کودکان را برایتان به تفصیل توضیح داده‌ایم که عبارتند از:

1- تقویت همدلی

تقویت هوش هیجانی در کودکان

بخش همدلی در تقویت هوش هیجانی کودکان، نقش بسیار مهمی دارد.

همدلی به کودک کمک می‌کند تا احساسات دیگران را درک کند، خود را جای آنها بگذارد و نسبت به آنها دلسوزی و شفقت نشان دهد.

برای تقویت همدلی در کودکان، می‌توانید با کودک خود درباره احساسات دیگران صحبت کنید و از او بپرسید که فکر می‌کند دیگران چه احساسی دارند؟

به عنوان مثال، اگر کودکی در زمین بازی افتاده و گریه می‌کند، از کودک خود بپرسید: «فکر می‌کنی او چه احساسی دارد؟ چرا گریه می‌کند؟»

سپس به او توضیح دهید که آن کودک احتمالاً درد و ناراحتی را تجربه می‌کند.

تشویق کودک به کمک به دیگران نیز راهکار مؤثری است.

وقتی کودک به دیگران کمک می‌کند، مستقیماً با نیازها و احساسات آن‌ها روبرو می‌شود و این تجربه به او در درک بهتر دیگران کمک می‌کند.

به عنوان مثال، از کودک خود بخواهید که در کارهای خانه به شما کمک کند، به همکلاسی‌اش که در انجام تکالیفش مشکل دارد، یاری برساند یا به افراد نیازمند کمک کند.

همچنین بسیار مهم است که خودتان الگوی همدلی باشید.

کودک شما از رفتارهای شما الگوبرداری می‌کند. بنابراین، وقتی شما با دیگران همدلی و همدردی می‌کنید، به او نشان می‌دهید که این رفتار چقدر ارزشمند است.

به عنوان مثال، وقتی فرزند شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان مشکلی دارد، با او همدلی کنید و نشان دهید که به آن شخص اهمیت می‌دهید.

این تمرین‌ها به کودک کمک می‌کند تا دیدگاه‌های مختلف را درک کند و همدلی خود را افزایش دهد.

2- شناساندن و نام ‌گذاری احساسات به کودک

برای آموزش و تقویت مهارت هوش هیجانی در کودکان تشخیص و نامگذاری احساساتشان، نقش مهمی دارد.

شما با نامگذاری احساسی که کودک تجربه می‌کند، به جای قضاوت یا تفسیر رفتار کودک، صرفاً احساس او را با کلمات بیان می‌کنید.

برای مثال، وقتی فرزندتان از باخت در یک بازی ناراحت است، به جای جملاتی مانند «چرا اینقدر بی‌جنبه‌ای؟» یا «این که چیزی نیست!»، می‌توانید با لحنی همدلانه بگویید: «به نظر می‌رسد از باختن خیلی عصبانی شدی. درسته؟» یا «می‌بینم که خیلی ناراحتی از اینکه نبردی.»

این کار نه تنها به کودک نشان می‌دهد که احساسش دیده و درک شده است، بلکه به او کمک می‌کند تا آن احساس خاص را شناسایی و نامگذاری کند.

به همین ترتیب اگر کودکتان غمگین به نظر می‌رسد، می‌توانید بپرسید: «به نظر ناراحتی. شاید به خاطر این باشه که امروز نتونستیم به دیدن مادربزرگ و پدربزرگ بریم؟» این سوالات فرصتی برای گفتگو درباره‌ی احساسات و دلایل آن‌ها فراهم می‌کنند.

کلماتی مانند «عصبانی»، «ناراحت»، «ترسیده»، «ناامید»، «غمگین»، «مضطرب» برای احساسات ناخوشایند و کلماتی مانند «شاد»، «هیجان‌زده»، «خوشحال»، «مفتخر»، «امیدوار»، «مشتاق» و «راضی» برای احساسات خوشایند را به او آموزش دهید.

شما می‌توانید درباره‌ی شدت احساسات نیز صحبت کنید.

به جای فقط «عصبانی»، می‌توانید از عباراتی مانند «کمی عصبانی» یا «خیلی عصبانی» یا استفاده کنید تا کودک تفاوت‌های ظریف بین شدت احساسات را درک کند.

3- تنظیم احساسات

هوش هیجانی کودکان چیست
جعبه مدیریت احساس برای کودک

هنگامی که کودکان درک اولیه‌ای از احساسات خود پیدا می‌کنند، گام بعدی، آموختن چگونگی مدیریت و کنار آمدن با این احساسات به شیوه‌ای سالم و سازنده است.

این مهارت که به عنوان تنظیم هیجانی شناخته می‌شود، برای کودکان خردسال می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.

آن‌ها هنوز در حال یادگیری چگونگی آرام کردن خود، پیدا کردن راه‌هایی برای شادی و مقابله با ترس‌هایشان هستند.

به عنوان مثال اگر کودک خشمگین می‌شود، می‌توانید درباره‌ی چگونگی تشخیص نشانه‌های اولیه‌ی عصبانیت در بدن، مانند افزایش ضربان قلب یا تنفس سریع، با او صحبت کنید تا بتواند قبل از شدت گرفتن خشم، آن را مدیریت کند.

درست کردن یک «جعبه‌ی آرامش» یا «جعبه‌ی مدیریت احساسات» نیز ایده‌ی بسیار خوبی است.

این جعبه می‌تواند شامل وسایلی باشد که به کودک کمک می‌کنند تا حواس خود را درگیر کند و آرام شود.

هنگامی که کودک احساس ناراحتی، عصبانیت، ترس یا هر احساس ناخوشایند دیگری می‌کند، به او یادآوری کنید که می‌تواند به سراغ جعبه‌ی آرامش خود برود و از وسایل داخل آن برای مدیریت احساساتش استفاده کند.

این کار به او کمک می‌کند تا به طور مستقل و فعالانه با احساسات خود کنار بیاید و راه‌های سالمی برای آرام کردن خود پیدا کند.

4- توسعه مهارت حل مسئله

بخشی اساسی از مسیر پرورش هوش هیجانی در کودکان، آموزش مهارت حل مسئله است.

پس از آنکه کودک توانست احساسات خود را تشخیص داده، نامگذاری و آنها را مدیریت کند، نوبت به پرداختن به خودِ مسئله و یافتن راه‌حل می‌رسد.

این فرایند به کودک کمک می‌کند تا به جای واکنش‌های هیجانی ناگهانی، به طور منطقی و مؤثر با چالش‌ها روبرو شود.

هنگامی که فرزند شما در حل مسئله اشتباه می‌کند یا نتیجه‌ی دلخواه را نمی‌گیرد، فرصتی برای یادگیری فراهم می‌شود.

به جای سرزنش یا حل مستقیم مشکل برای او، به عنوان یک راهنما و مربی عمل کنید.

قرار نیست که شما تمام مسیر را برای فرزند خود هموار کنید و تمام سنگ‌های مسیر را از جلوی راه او د بردارید.

بهتر است که با فرزند خود درباره‌ی کارهایی که می‌توانست به شکل دیگری انجام دهد و راه‌هایی که می‌تواند در بلندمدت برای حل مشکلات مشابه به کار گیرد، صحبت کنید.

به کودک خود کمک کنید تا بفهمد که اشتباه کردن بخشی از فرایند یادگیری است و مهم این است که از اشتباهات خود درس بگیرد.

تحقیقات نشان داده‌اند کودکانی که مهارت‌های حل مسئله‌ی قوی‌تری دارند، در مواجهه با استرس و چالش‌های زندگی، سازگاری بیشتری نشان می‌دهند و کمتر دچار مشکلات رفتاری و هیجانی می‌شوند.

علاوه بر این آموزش مهارت‌های ارتباطی مؤثر، مانند گوش دادن فعال و بیان شفاف نیازها، می‌تواند به کودک در حل مسالمت‌آمیز اختلافات کمک کند.

به فرزند خود یاد دهید که چگونه بدون پرخاشگری یا توهین، احساسات و نیازهای خود را بیان کند و به صحبت‌های طرف مقابل نیز گوش دهد.

با این رویکرد، کودک نه تنها مشکل فعلی را حل می‌کند، بلکه مهارت‌های ارزشمندی را برای مواجهه با چالش‌های آینده نیز کسب می‌کند و هوش هیجانی خود را تقویت می‌کند.

5- تقویت مداوم هوش هیجانی کودکان

تقویت هوش هیجانی کودکان

صرف نظر از میزان هوش هیجانی فعلی فرزندتان، همیشه فضایی برای رشد و بهبود وجود دارد.

دوران کودکی، دوران بسیار مهم و پر از تغییر و تحول بوده و ممکن است با فراز و نشیب‌های زیادی همراه باشد.

با بزرگ‌تر شدن، کودکان احتمالاً با چالش‌ها و موقعیت‌هایی روبرو می‌شوند که مهارت‌های هیجانی آن‌ها را به آزمون می‌گذارد.

بنابراین هدف اصلی شما باید ادغام پرورش مهارت‌های هوش هیجانی در زندگی روزمره باشد.

این بدان معناست که به جای تمرکز بر آموزش‌های مقطعی، باید به طور مداوم و پیوسته بر این مهارت‌ها تأکید کنید.

با بزرگ‌تر شدن فرزندتان، می‌توانید دامنه‌ی گفت‌وگوها را به موقعیت‌های واقعی زندگی گسترش دهید.

این موقعیت‌ها می‌توانند شامل اتفاقاتی باشند که در زندگی روزمره‌ی کودک رخ می‌دهند.

تبدیل این گفت‌وگوها به یک جریان دائمی و مستمر، به فرزندتان کمک می‌کند تا به طور فعالانه در مورد احساسات و نحوه‌ی مدیریت آن‌ها فکر کند.

همچنین از اشتباهات فرزندتان به عنوان فرصتی برای رشد و یادگیری استفاده کنید.

هنگامی که فرزندتان به دلیل عصبانیت، ناراحتی یا هر احساس دیگری رفتاری نامناسب نشان می‌دهد، زمانی را به صحبت درباره‌ی آن اختصاص دهید.

به جای سرزنش یا انتقاد، با او همدلی و به او کمک کنید تا بفهمد چرا آن رفتار را انجام داده و چگونه می‌تواند در آینده عملکرد بهتری داشته باشد.

این رویکرد سازنده، به فرزندتان کمک می‌کند تا از اشتباهات خود درس بگیرد و مهارت‌های خود را بهبود بخشد.

حمایت و راهنمایی مداوم والدین، نقش بسیار مهمی در تقویت کردن هوش هیجانی کودکان دارد.

این حمایت به آن‌ها اعتماد به نفس لازم برای مواجهه با چالش‌ها و رسیدن به موفقیت در زندگی را می‌دهد.

کلام آخر

در نهایت به یاد داشته باشید که تقویت هوش هیجانی در کودکان یک فرایند تدریجی است و نیاز به صبر و تمرین دارد.

با یادگیری فرزندپروری اصولی و انجام مداوم تمرین‌هایی که بالاتر گفتیم می‌توانید به پرورش هوش هیجانی در کودکان بپردازید.

البته راه‌های کامل‌تر و موثرتری نیز وجود دارد!

با خرید دوره تربیت فرزند می‌توانید در کنار استفاده از آموزش‌های تخصصی و بسیار موثر روانشناسی نوین، از شیوه‌های عملی و کاربردی آموزش این مهارت‌ها، متناسب با سن فرزندتان نیز بهره ببرید.

زهرا قانع همراه شماست تا مسیر سخت تربیت فرزند را به بهترین شکل ممکن پشت سر بگذارید.

سوالات پرتکرار

1. تقویت هوش هیجانی در فرزندپروری اصولی مهم است؟

بله پرورش و تقویت هوش هیجانی یکی از مهم‌ترین مولفه‌های فرزندپروری اصولی و علمی است.

بله، در دوره شاه کلید پلاس این موضوع به طور مفصل‌تر و عملی‌تر به شما آموزش داده می‌شود.

پاسخ کوتاه بله است.

اما می‌توانید اطلاعات خود شامل نام و نام خانوادگی و شماره تماس را در پیج پشتیبانی ما در اینستاگرام یا در تلگرام ارسال کنید تا همکاران ما با شما تماس بگیرند و شما را کامل راهنمایی‌ کنند.

بله، کاملا دائمی است!

اینستاگرام زهرا قانع
به خانواده 4۰۰ هزار نفری ما در اینستاگرام بپیوندید

درباره مدرس دوره

زهرا قانع

روانشناس و مشاور کودک

زهرا قانع، روان درمانگر، روانشناس و مشاور کودک است که با مدرک کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی از دانشگاه تهران به‌عنوان یکی از بهترین روانشناسان کودک در حال فعالیت است. وبسایت ایشان در واقع یک مجموعه آموزشی و فروشگاهی و بهترین منبع تربیت کودک شما است. تمام دوره های ارائه ‌شده در این سایت تحت بازنگری دقیق توسط یک تیم تخصصی قرار می‌گیرند. شما می‌توانید با اطمینان از محصولات این سایت استفاده کنید.

شرکت کننده دوره ها
0 +
ساعت آموزش تخصصی
0 +

آموزش‌های مشابه

اعتماد به نفس

آموزش مدیریت استرس به کودکان

کسب موفقیت‌های کوچک و بزرگ، دریافت بازخورد مثبت از دیگران و مواجهه موفقیت‌آمیز با چالش‌ها، همگی در افزایش اعتماد به نفس نقش دارند.
مهارت حل مسئله در کودکان

آموزش مهارت حل مسئله در کودکان

دوست یابی کودکان در دسته مهارت‌های مهمی قرار می‌گیرد که می‌تواند زندگی اجتماعی فرزند شما را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین مهم است که از سال‌های کودکی این مهارت به کودک آموزش داده شود.
اینستاگرام زهرا قانع
به خانواده 4۰۰ هزار نفری ما در اینستاگرام بپیوندید
نگران نباش، من وسط راه ولت نمیکنم، برات یه هدیه ویژه دارم، عضو کانال تلگرام زیر شو تا هدیه ات رو دریافت کنی
اطلاعات خودت رو برامون بذار